Genderqueer – co to oznacza i do kogo odnosi się ten termin? Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej o tożsamości płciowej, czym różni się od niebinarności oraz jakie znane osoby określają się jako genderqueer, zapoznaj się z poniższym tekstem!
Społeczeństwo powoli oswaja się z myślą, że binarny podział na płeć męską i żeńską nie jest kompletny. Coraz więcej osób, szczególnie wśród młodszego pokolenia, określa swoją tożsamość jako będącą poza znanymi schematami. Jednym z terminów-parasoli dla osób, które nie identyfikują się jako wyłącznie mężczyzna czy kobieta, jest genderqueer. Co to dokładnie oznacza? Zapoznaj się z naszym artykułem i sprawdź sam!
Genderqueer – co to znaczy?
Jak wspomnieliśmy we wstępie genderqueer jest tzw. terminem-parasolem. Określenie to oznacza spektrum lub zbiór wielu tożsamości, mających wspólny mianownik. Genderqueer, w odniesieniu do czyjejś tożsamości, najczęściej oznacza osobę, która nie zgadza się z tradycyjnym rozróżnieniem płci na wyłącznie męską oraz żeńską; osoba genderqueer identyfikuje dwiema płciami (np. bigender), kombinacją jednej i drugiej, albo żadną z nich (agender, neutrois itd.).
Termin genderqueer może również dotyczyć sytuacji, w której dana osoba:
- doświadcza płci fluktuacyjnej (osoby genderfluid);
- identyfikuje się jako trzecia płeć;
- identyfikuje się z więcej niż dwiema płciami;
- nie potrafi lub nie chce określić swojej płci znanymi terminami.
Genderqueer może dotyczyć także osób transpłciowych. Wystąpienie dysforii płciowej oraz chęci tranzycji (zarówno społecznej, jak i medycznej) jest zatem jak najbardziej możliwe. Zarówno ekspresja płciowa, jak i zamki mogą różnić się, w zależności od osoby; chociaż popularne są te neutralne, wiele osób genderqueer używa męskich i żeńskich zaimków. Ponadto, ze względu na fakt, że tożsamości płciowa nie ma wpływu na to, do jakich osób czuje się pociąg, osoby genderqueer mogą mieć różną orientację seksualną. Nie powinno się zatem zakładać, że na pewno zna się tożsamość seksualną każdego, kto określa się jako gender queer.
Genderqueer a niebinarność
Jednym z najczęściej zadawanych pytań odnośnie tożsamości gender queer jest to, czym różni się ona od niebinarności. Ten drugi termin jest zdecydowanie bardziej znany i coraz więcej osób wie, czym się charakteryzuje niebinarność. Najprościej mówiąc, oznacza on, że tożsamość danej osoby nie mieści się w binarnym podziale na płeć męską i żeńską.
Jak widać, jest to definicja dość podobna do genderqueer i niektórzy używają obydwu tych terminów wymiennie. Inni zwracają natomiast uwagę na to, że genderqueer jest terminem wskazującym przede wszystkim na fakt, że dana osoba nie jest cispłciowa – gender oznacza płeć, natomiast queer jest określeniem na osoby nie-hetero i nie-cis. Warto pamiętać, że queer bywało w przeszłości stosowane jako obelga wobec społeczności LGBT, dlatego niektórzy nie czują się komfortowo ze stosowaniem terminu genderqueer. Przez innych bywa on natomiast używany razem z określeniem niebinarność.
Zarówno w przypadku określenia genderqueer, jak i niebinarność warto kierować się preferencjami osoby, która te terminy stosuje wobec siebie – pamiętajmy, że każda z nich może mieć inną definicję i odczucia z nimi związane.
Flaga osób genderqueer
Najpopularniejsza flaga gender queer jest bardzo prosta, składa się bowiem wyłącznie z trzech kolorów: lawendowego, białego oraz zielonego. Wiąże się z nimi pewna ważna symbolika, której przyjrzymy się poniżej:
- kolor lawendowy jest mieszaniną różowego, który oznacza kobiecość, oraz niebieskiego, oznaczającego męskość. Fioletowy ma natomiast symbolizować androginiczność oraz (bardziej ogólnie) społeczność LGBTQ;
- kolor biały symbolizuje neutralność płciową, czyli takie tożsamości jak np. gender neutral;
- zielona barwa oznacza osoby, które identyfikują się z płcią spoza binarnego spektrum.
Warto także zaznaczyć, że wiele osób projektuje flagi genderqueer w innych kolorach i o różnej symbolice. Najbardziej znana jest jednak ta opisana przez nas powyżej.
Znane osoby o tożsamości genderqueer
Coraz więcej osób publicznych przyznaje się do identyfikowania się jako genderqueer. Nie tylko wyrażają oni w ten sposób swoją tożsamość, ale przede wszystkim normalizują temat płci innych niż męska czy żeńską. Dodają tym samym odwagi swoim fanom, którzy także chcą głośno mówić o byciu częścią społeczności LGBT. Wśród osób znanych, jako genderqueer określają się m.in.:
- Maia Kobabe – osoba tworząca komiksy, znana z takich prac jak “The Secret Loves of Geeks”, czy “Gothic Tales of Haunted Love”. Stosuje tzw. zaimki Spivak.
- Richard O’Brien – brytyjsko-nowo zelandzki aktor, pisarz, muzyk i prezenter telewizyjny. Znany przede wszystkim jako autor musicalu “The Rocky Horror Show” oraz współtwórca jego filmowej adaptacji z 1975 r., w której to wcielił się w postać Riff Raffa.
- Amy Ray – amerykańska piosenkarka i twórczyni tekstów, znana z folkowej grupy Indigo Girls. Stosuje zaimki ona/jej.
- Sam Smith – osoba związana z przemysłem muzycznym, zdobywająca wiele prestiżowych nagród. Stosuje zaimki they/them (oni/ich, które w krajach anglojęzycznych są neutralne płciowo).
Genderqueer – podsumowanie
Przez fakt, że określenie genderqueer jest tzw. terminem-parasolem, może się ono odnosić do bardzo wielu różnorodnych tożsamości. Chociaż niektórzy wolą określać swoją płeć ściślejszymi terminami, jak bigender, genderfluid, czy neutrois, dla innych słowo genderqueer jest wystarczające. Oznacza bowiem przede wszystkim to, co chce się zakomunikować światu: nieidentyfikowanie się z binarnym podziałem na wyłącznie dwa rodzaje płci.
Zobacz także:
- Genderfluid – co to oznacza? Poznaj najważniejsze informacje o osobach genderfluid
- Pangender – płeć, która nie posiada granic. Przekonaj się, kim jest osoba pangender
- Znane osoby niebinarne – nie tylko Emma Corrin, czy Demi Lovato! Przekonaj się, czym jest niebinarność i który celebryta dokonał coming outu jako osoba niebinarna
- Cisgender – kim jest osoba cispłciowa i skąd wziął się ten termin? Dowiedz się wszystkiego o cispłciowości
- Demigirl – dowiedz się, kim jest osoba o tej tożsamości płciowej i jak wygląda flaga demigirl
